Faa’iidada Xulbada Ee Cajiibka Ah (Fenugreek).

Waa maxay faa’iidada xulbada (Fenugreek) ee cajiibka ah? Xulbada waa geed caleemo cagaaran oo ubaxyo yaryar oo cad cad leh, iyo welibana miro dahab u eg midab ahaan. Magaca cilmiga saynis ee xulbada loo yaqaano waa (Trigonella foenum-graecum).

Kumanaan sano ka hor ayaa la ogaaday waxtarka caafimaad ee xulbada ee ka duwan, waxaana si gaar ah loogu daaweyn jiray cudurada ku dhaca maqaarka iyo kuwo kale.

Waxaa la aaminsan yahay in isticmaalka Xulbada ay ka soo bilaabatay dalalka Eeshiya xilli aad u fog ka hor. Kadib markii lagu soo baraarugay faa’iidada kale duwan ee xulbada ayaa haatan waxaa jira in loo isticmaalo siyaabo kala duwan sida: uunsiga guryaha, saabuunta, shaambooyinka iyo waxyaabo badan oo la isku qurxiyo.

Isku soo duub waxtarka xulbada oo badan ayaa laga helaa, iyadoo welibana ay jiraan adeegsiyo kale oo ku saabsan isticmaalka xulbada.

• Waxay yareysaa khatarta cudurka sonkorowga
• Waxay hagaajisaa wax soo saarka caanaha iyo socodka.
• Waxay hoos u dhigtaa miisaanka.
• Waxay Kor u qaaddaa kacsiga ragga, iyadoo kordhisa tirada shahwada.
• Waxay yareysaa bararka jirka.
• Waxay hoos u dhigtaa halista cudurada wadnaha iyo xaaladaha cadaadiska dhiigga.
• Waa Xanuun joojiye.

Xaqiiqooyinka nafaqada ee ku jirta hal qaaddo oo xulbada ah.

Hal qaaddo (11.1 garaam ah) oo ah iniinyaha xulbada oo dhan waxay ka kooban yihiin 35 kalooriyo iyo nafaqooyin kala duwan.

• Fibre: 3 garaam
• Barootiinka: 3 garaam
• Carbs: 6 garaam
• Dufan: 1 gram
• Birta: 20% ee Qiimaha Maalinlaha ah (DV)
• Manganese: 7% ee DV
• Magnesium: 5% ee DV

Miraha xulbada waxaa laga helaa nafaqo caafimaad leh, oo ay ku jiraan qaddar wanaagsan oo ah faybar iyo macdanno, ay ka mid yihiin birta iyo magnesium.
Faa’iidooyinka xulbada waxaa kale oo ka mid noqon kara inay  awooddo inay kaa caawiso yareynta halista:

1. kansarka.
2. sonkorowga.
3. cayilka.
4. kolestarool badan.
5. dhiig kar.
6. xaaladaha wadnaha.
7. bakteeriyada, fungal, iyo infekshannada fayraska.

Xulbada iyo  Caanaha Naaska

Faa’iidada xulbada waxaa ka mid ah in Caanaha naaska oo ah isha ugu fiican ee nafaqada ee horumarka ilmahaaga. Si kastaba ha noqotee, hooyooyinka qaarkood waxay ku dhibtoodaan inay soo saaraan qaddar caano ah ku filan ubadkooda. balse waxaa dhanka kale jira in dhaqaatiirtu ay u qoraan hooyooyinka daawooyin kordhiya caanaha naaska. Cilmi baaris ayaa soo jeedinaysa in xulbada ay noqon karto badbaado iyo beddel dabiici ah.

Hal daraasad oo 14 maalmood qaadatay oo ku saabsan 77 hooyooyin cusub ah ayaa lagu ogaaday in cabitaanka shaaha lagu daray miraha xulbada ay kordhisay soo saarista caanaha naaska, taas oo ka caawisay carruurta inay helaan miisaan badan.

In kasta oo cilmi-baaristani dhiirrigelin tahay, waa inaad kala hadashaa umulisadaada ama dhakhtarkaaga caafimaad wixii khuseeya ee ku saabsan kordhinta caanaha naaskaaga.
Cilmi baaris ayaa soo jeedisay in fenugreek ay kordhin karto wax soo saarka caanaha naaska iyo xaddiga miisaanka kororka ee carruurta dhasha.

Xulbada iyo Galmada ragga

Mid ka mid ah sababaha faa’iidada xulbada ee ragga ay u isticmaalaan waa dheellitirka xulbada in la xoojiyo dareenka jinsiga ah.
Daraasadaha qaarkood waxay ogaadeen inay leedahay saameyn xulbada faa’iido leh, oo ay ku jiraan damacooda jinsiga oo kordha.

Hal daraasad 6 usbuuc qaadatay oo ay ka qeybgaleen 30 nin, iyadoo midkiiba la siiyay 600 mg oo xulbad ah, si loo qiimeeyo isbeddelada ku dhaca shaqada galmada iyo rabitaankooda. Inta badan ka qeybgalayaashu waxay soo sheegeen xoog koror iyo shaqada galmada oo hagaagtay.

Cilmi baarista hore waxay soo jeedineysaa in xulbada ay sare u qaadi karto heerarka kacsiga iyo shaqada galmada ee ragga.

Waxay kaa caawin kartaa xakamaynta sonkorowga iyo heerarka sonkorta dhiigga

Waxay u muuqataa inay saameyneyso labada nooc ee 1aad iyo 2aad ee xanuunka sonkorowga.
Hal daraasad, dadka qaba nooca 1aad ee sonkorowga waxay qadada iyo cashada kudarsadeen 50 garaam oo ah miraha xulbada. 10 maalmood kadib, ka qeybgalayaashu waxay la kulmeen heerarka sonkorta dhiigga oo soo wanaagsanaatay iyo hoos u dhaca wadarta kolestaroolka xun.

Daraasad kale, dad aan sonkorow qabin waxay qaateen xulbad. Waxayna la kulmeen hoos u dhac 13.4% ah heerarka sonkorta dhiigga afar saacadood kadib isticmaalkooda xulbada.

Faa’iidooyinkaan xulbada, waxaa laga yaabaa inay sabab u yihiin doorka xulbada ee hagaajinta shaqada insulinta.
Waxaa jira caddaymo taageeraya doorka xulbada ee xakamaynta sonkorta dhiigga iyo daaweynta nooca 1aad iyo 2aad ee sonkorowga.

Faa’iidada Xulbada ee Kale 

Cilmi-baaris hordhac ah ayaa soo jeedinaysa in xulbada ay kaa caawin karto:

• Xakamaynta cuntada. Ilaa hadda, 3 daraasadood ayaa muujinaya hoos u dhaca qaadashada dufanka iyo rabitaanka cuntada. Hal daraasad oo 14 maalmood socotay ayaa lagu ogaadey in ka qeybgalayaashu si iskood ah u yareeyeen wadarta qaadashada dufanka 17%.

• Heerarka kolestaroolka. Caddaymaha qaarkood waxay muujinayaan in xulbada ay yareyn karto heerarka kalastarolka iyo triglyceride.
• Laab xanuunka. Hal daraasad tijaabo ah oo 2 todobaad ah oo loogu talagalay dadka qaba laabjeexyada joogtada ah ayaa lagu ogaaday in xulbada ay yareeysay astaamahooda. Xaqiiqdii, saameynta xulbada waxay la mid noqotay sida kuwa daawooyinka antacid ah.
  Intaa waxaa sii dheer, in warbixinnada xasaasiga ah ee ka soo baxaya kooxaha daawada dhaqameedyada inay sheegayaan in xulbada ay kaa caawin karto ulcerative colitis, dhibaatooyinka maqaarka, iyo xaalado kale oo badan.

In kasta oo cilmi baaris dheeraad ah loo baahan yahay, haddana natiijooyinka hore waxay muujinayaan in xulbada ay leedahay faa’iidooyin caafimaad oo kale oo dhowr ah.

Sida loo isticmaalo Xulbada

Habka isticmaalka iyo qiyaasta daawadu way kala duwanaan kartaa waxayna ku xiran tahay faa’iidada aad ka raadineyso. Inta badan cilmi baarista ku saleysan hamiga ragga, waxay isticmaali karayaan keliya qiyaastii 500 mg oo xulbada ah, halka cilmi baarista kale loo isticmaalay qiyaastii 1,000-2,000 mg.

Waxaa fiican in la qaato ka hor waqtiga cuntada. Maaddaama dhirtani ay caawineyso xakamaynta sonkorta dhiigga, waxaa laga yaabaa inay ugu fiican tahay inaad ku qaadatid cunnada ugu karboonhaydaraydka badan maalinta. Had iyo jeer raac tilmaamaha qiyaasta ee calaamadda. Haddii aanad hubin, la tasho dhaqtarkaaga iyo daryeelahaaga caafimaadka. Qiyaastaada xulbada waxay ku xiran tahay hadafkaaga caafimaad.

Dhibaatada xulbada 

Waxay u muuqataa mid badbaado u leh dadka caafimaadka qaba. Si kastaba ha noqotee, waxaa jiri kara dhibaatooyinka xulbada oo halis ah sida shuban biyoodka iyo dheefshiid la’aanta. Dadku sidoo kale waxay la kulmi karaan cunto xumo, taas oo waxyeelo u geysan karta haddii aad leedahay cunno xumo ama aad

isku dayeyso inaad kordhiso miisaanka. Intaa waxaa sii dheer, dadka qaarkiis waxay soo sheegaan ur qariib ah, laakiin tani lama xaqiijin.

Marka la eego saameynta ay ku leedahay sonkorta dhiigga, xulbada waa in si taxaddar leh loo adeegsadaa haddii aad qaadaneyso daawada sonkorowga ama waxyaabo kale oo dheeri ah oo hoos u dhiga heerarka sonkorta dhiigga.

Daraasaadka xayawaan lagu sameeyay waxay soo jeedinaysaa in xaddiga aad u sareeya ee xulbada ay sababto waxyeelooyin badan, oo ay ku jiraan waxyeelada DNA (dhiigga hiddo-sidaha), bacriminta oo yaraata, dhibaatooyinka neerfaha, iyo khatarta sii kordheysa ee ilmo dhicinta.

XIGASHO.

https://aayahanolosha.com/